انتقاد سخت رئیس‌جمهور و فرصت یک‌ساله به خودروسازان بزرگ کشور با واکنش آن‌ها همراه شده است. هر یک به نوبه خود نشان داده‌اند که این هشدار را جدی گرفته و قصد دارند به آن عمل کنند. اما آیا شرایط برای تحقق این خواسته فراهم است؟ و آیا اولتیماتوم پزشکیان باعث تحول در خودروسازی می‌شود؟
افزایش مصرف سوخت علاوه بر تحمیل هزینه‌های سنگین به دولت و نیاز به واردات برای تأمین ناترازی، بر شدت آلودگی هوا، تخریب محیط زیست و افزایش قاچاق افزوده است.
به همین علت رئیس‌جمهور در جلسه هیئت دولت (۲۵ آبان ۱۴۰۴) به خودروسازان کشور هشدار داد که اگر در یک بازه زمانی معقول، اصلاحات لازم در موتور خودروها و کاهش مصرف سوخت اعمال نشود، دولت ناچار خواهد شد در سیاست تخصیص ارز و صدور مجوز تولید تجدیدنظر کند.
پیرو این هشدار، عادل پیرمحمدی، مدیرعامل گروه صنعتی ایران‌خودرو، در واکنش به سخنان اخیر رئیس‌جمهور درباره ضرورت کاهش مصرف سوخت خودروهای داخلی، تأکید کرد: این مطالبه کاملاً به‌جا و راهبردی است و برنامه کاهش مصرف سوخت محصولات ایران خودرو از اواخر سال گذشته و هم‌زمان با خصوصی‌سازی این شرکت آغاز شده است. وی گفت: مسیر اصلاح مصرف سوخت، هم روشن است و هم فوریت دارد؛ اما تنها زمانی موفق خواهد شد که دولت و خودروسازان در یک برنامه واحد و منسجم حرکت کنند.
سایپا نیز نسل جدید موتورهای خود را رونمایی کرده است و سایر خودروسازان بخش خصوصی نیز هر یک به نوبه خود برای رسیدن به این خواسته گام‌های عملی خود را آغاز کرده‌اند. اما پرسش این است که آیا دولت فکر می‌کند که با باید و نباید می‌تواند موتور توسعه خودروسازی را روشن کند؟
این در حالی است که تجربه سال‌های اخیر نشان می‌دهد که فضای مدیریتی خودروسازان بیش از آنکه تابع منطق بنگاهی باشد، تابع ملاحظات سیاسی و تغییر دولت‌هاست. این بی‌ثباتی مدیریتی مانع برنامه‌ریزی بلندمدت و تحول فناوری شده و شرکت‌ها را در دور باطل «پروژه‌های نیمه‌کاره» گرفتار کرده است. درواقع دولت با توجه به ملاحظات عمدتاً سیاسی، خودروسازان را بیشتر دارایی خود می‌داند و به آن‌ها نگاه صنعتی ـ اقتصادی ندارد.
واقعیت این است که به‌رغم تغییر لحن دولت و نقد عملکرد خودروسازان، هنوز راهکاری عملی و قابل‌اجرا برای عبور از بحران فعلی ارائه نکرده است. طی این مدت فقط با لحن تهدید و باید و نباید صحبت شده است. اما خود دولت و حکمرانی اقتصادی برای تحقق خواسته‌ای که مدنظر دارند، نه قدمی برداشته‌اند و نه شرایط تولید را تسهیل کرده‌اند. در حال حاضر همچنان مشکلات متعددی در مسیر تولید وجود دارد. ضمن اینکه یکی از اصلی‌ترین دلایل عقب‌افتادن این صنعت را باید در تحریم‌ها و عدم دستیابی به تکنولوژی جدید و روز دنیا دانست. بنابراین باید دید که پزشکیان در کنار انتقاد و هشدار سخت، آیا برنامه‌ای برای رفع موانع تولید در نظر دارد یا اینکه فقط می‌تواند کرده و انتظارات غیرمنطقی داشته باشد؟
منبع خبر: اسب بخار