در شرایطی که روند نوسازی ناوگان فرسوده باری کشور چندان مطلوب نیست، افزایش ۵۰ درصدی تولید خودروهای سنگین تا پایان آبان ۱۴۰۴ نسبت به مدت مشابه سال قبل خبر خوبی تلقی می‌شود، اما از سوی دیگر، بررسی آمار خودروهای فرسوده نشان می‌دهد که سرعت خروج این خودروها بسیار کند بوده و این موضوع خبر خوبی نیست.

خودروسازان کشور از ابتدای سال جاری تا پایان آبان ۱۴۰۴ در مجموع ۱۸ هزار و ۶۸۰ دستگاه انواع کامیونت، کامیون و کشنده تولید کرده‌اند. این آمار نشان‌دهنده رشد ۵۰ درصدی معادل ۶ هزار و ۲۶۵ دستگاهی این محصولات نسبت به مدت مشابه سال قبل است که در همین مدت ۱۲ هزار و ۴۱۵ دستگاه تولید شده بود.

بر اساس این آمار، ایران‌خودرو دیزل، بهمن دیزل، سایپا دیزل و آرین پارس موتور توانسته‌اند در هشت ماه ابتدایی سال جاری تیراژ خود را به بیش از هزار دستگاه برسانند.

از میان ۲۵ شرکتی که در حال حاضر در زمینه تولید خودروهای کار و تجاری باری فعالیت می‌کنند، ۸ شرکت کمتر از ۱۰۰ دستگاه تولید کرده‌اند. تولید سایر شرکت‌ها نیز بین ۱۰۰ تا هزار دستگاه متغیر است.

به بیان دیگر، از میان شرکت‌های فعال در این حوزه و به‌رغم افزایش تیراژ بسیاری از این خودروسازان، بیش از ۶۰ درصد از تولیدات این بخش توسط ۵ شرکت تولید شده است.

سایر شرکت‌ها نیز هرچند از نظر آماری با رشد تولید همراه شده‌اند، اما تأثیر چندانی در تیراژ ندارند. این در حالی است که از یک سو ناوگان حمل‌ونقل کشور از فرسودگی و ناترازی رنج می‌برد و از سوی دیگر نوسازی با کندی انجام می‌شود. در همین شرایط، افزایش قیمت‌ها نیز مانع از سرعت خروج خودروهای فرسوده از ناوگان شده است. این موضوع به‌طور کلی بر دادوستد، افزایش مصرف، افزایش آلودگی و کاهش ایمنی تأثیر مستقیم دارد.

آمار تولید خودروهای کار و تجاری تا پایان آبان ۱۴۰۴

نام شرکت ۱۴۰۳ ۱۴۰۴ تغییر درصد
ایران‌خودرو دیزل ۴۷۲۴ ۵۶۳۷ ۹۱۳+ ۱۹+
بهمن دیزل ۲۱۴۶ ۴۴۲۱ ۲۲۷۵+ ۱۰۶+
سایپا دیزل ۴۵۱ ۱۷۵۰ ۱۲۹۹+ ۲۸۸+
آرین پارس موتور ۱۲۶۴ ۱۶۰۵ ۳۴۱+ ۲۷+
سیبا موتور ۷۸۴ ۹۹۵ ۲۱۱+ ۲۷+
مجتمع صنعتی پیلسان ۴۲۷ ۶۰۵ ۱۷۸+ ۴۰+
سروش دیزل مبنا ۵۳۱ ۵۷۹ ۴۶+ ۹+
شایان دیزل صنعت پارس ۲۳۴ ۴۷۹ ۲۴۵+ ۱۰۵+
ارس خودرو دیزل ۰ ۴۵۰ ۴۵۰+ ۱۰۰+
آریا اورست ماشین ۱۸۵ ۳۸۳ ۱۹۸+ ۱۰۷+
آریا دیزل موتور ۲۶۱ ۳۴۸ ۸۷+ ۳۳+
دیما دیزل ۷۴۳ ۲۵۹ ۴۸۴- ۶۵-
کاریزان دیزل کاوه ۱۴۵ ۲۴۰ ۹۵+ ۶۶+
ویرا دیزل ۱۰۸ ۱۷۹ ۷۱+ ۶۶+
خودروسازان دیزلی آذربایجان ۹۰ ۱۷۸ ۸۸+ ۹۸+
کامل دیزل امیدالبرز ۴۸ ۱۶۸ ۱۲۰+ ۲۵۰+
خودروسازان بونیز ۱۸ ۱۵۱ ۱۳۳+ ۷۳۹+
تیراژ دیزل ۱۰۰ ۸۵ ۱۵- ۱۵-
سپهر آسا دیزل ۷ ۶۸ ۵۹+ ۸۷۱+
کرمان دیزل بوتیا ۱۲۵ ۵۰ ۷۵- ۶۰-
رخش خودرو دیزل ۱۲ ۲۰ ۸+ ۶۷+
کاسپین خودرو فرهنگ ۷ ۱۵ ۸+ ۱۱۴+
آذهایتکس ۳ ۷ ۴+ ۱۰۰+
آذراتصال ۲ ۴ ۲+ ۱۰۰+
خودروسازان کلار ۰ ۴ ۴+ ۱۰۰+
جمع ۱۲۴۱۵ ۱۸۶۸۰ ۶۲۶۵+ ۵۰+

آمار خودروهای فرسوده کار و تجاری باری

بر اساس آخرین گزارش‌ها، در مجموع ۴۸۴ هزار و ۵۱۷ دستگاه کامیون و کشنده در کشور در حال تردد هستند که از این تعداد، ۴۳ هزار و ۷۲۲ دستگاه بین ۲۶ تا ۴۱ سال سن دارند و عمر ۶۹ هزار و ۶۴۶ دستگاه از آن‌ها نیز بیش از ۴۱ سال است.

بر این اساس، ۲۵۷ هزار و ۶۱۳ دستگاه کامیون در حال تردد در کشور وجود دارد. از این تعداد، ۲۶ هزار و ۳۳۳ دستگاه کامیون بین ۲۶ تا ۴۱ سال سن دارند که شامل ۱۰.۲ درصد از کامیون‌های فعال می‌شود. تعداد کامیون‌های بالای ۴۱ سال حتی بیشتر هم است؛ بر اساس این آمار، ۵۶ هزار و ۳۲۲ دستگاه کامیون عمری بیش از ۴۱ سال دارند که سهم آن‌ها از کامیون‌های فعال در کشور به ۲۱.۸ درصد می‌رسد.

طبق اطلاعات منتشرشده، تعداد کشنده‌های فعال در جاده‌های کشور به ۲۲۶ هزار و ۹۰۴ دستگاه می‌رسد. عمر ۱۷ هزار و ۳۸۹ دستگاه از آن‌ها (۷.۷ درصد) بین ۲۶ تا ۴۱ سال است و سن ۱۳ هزار و ۳۲۴ دستگاه از آن‌ها به بیش از ۴۱ سال می‌رسد.

همچنین این آمار نشان می‌دهد ۱۳ هزار دستگاه کامیون یا کشنده بالای ۵۰ سال سن در جاده‌های کشور در حال تردد هستند. بررسی تعداد کامیون و کشنده واردشده به بخش جاده‌ای کشور طی ۵ سال اخیر نیز نشان می‌دهد که در این بازه زمانی ۹۸ هزار و ۳۵۵ دستگاه کامیون و کشنده وارد این بخش شده است که از این میزان، ۱۶ هزار و ۲۱۵ دستگاه مربوط به سال ۱۴۰۰ (سال ساخت)، ۲۸ هزار و ۳۸۲ دستگاه مربوط به سال ۱۴۰۱، ۳۱ هزار و ۱۷ دستگاه مربوط به سال ۱۴۰۲، ۱۵ هزار و ۳۲۴ دستگاه مربوط به سال ۱۴۰۳ و ۷ هزار و ۴۱۷ دستگاه مربوط به ۷ ماهه سال ۱۴۰۴ است. این آمار بیانگر آن است که تنها حدود ۲۰ درصد از کل ناوگان فعلی طی چهار سال اخیر نوسازی شده‌اند.

منبع خبر: اسب بخار