تعویض روغن موتورسیکلت یکی از مهم‌ترین مراحل نگهداری و سرویس موتور است که تاثیر زیادی بر عملکرد، مصرف سوخت و طول عمر آن دارد. روغن موتور وظیفه روانکاری، کاهش اصطکاک و خنک‌کردن قطعات داخلی را بر عهده دارد. با گذشت زمان یا طی مسافت مشخص، خاصیت روانکاری روغن کاهش یافته و ذرات آلاینده ناشی از احتراق در آن تجمع پیدا می‌کند. به همین دلیل، دانستن زمان تعویض روغن موتورسیکلت برای هر موتورسوار ضروری است.
فاصله تعویض روغن موتورسیکلت بر اساس کیلومتر
به طور معمول، فاصله تعویض روغن موتورسیکلت بین ۲ تا ۴ هزار کیلومتر است. این مقدار به نوع موتور، کیفیت روغن و شرایط رانندگی بستگی دارد. برای مثال:
- موتورهای تک‌سیلندر هوا خنک که در ترافیک یا هوای گرم کار می‌کنند، معمولاً نیاز به تعویض روغن زودتر دارند.
- موتورهای چند سیلندر آب‌خنک با روغن باکیفیت می‌توانند مسافت بیشتری را بدون تعویض طی کنند.
زمان تعویض روغن موتورسیکلت بدون توجه به کیلومتر
اگر کارکرد موتورسیکلت کم باشد، باز هم نباید از زمان تعویض روغن موتورسیکلت غافل شد. حتی بدون استفاده زیاد، روغن در اثر اکسید شدن و جذب رطوبت، خاصیت خود را از دست می‌دهد. بنابراین توصیه می‌شود حداکثر هر ۶ ماه تا یک سال یک بار روغن را تعویض کنید، حتی اگر کیلومترشمار عدد کمی نشان دهد.
تاثیر شرایط رانندگی بر زمان و فاصله تعویض روغن
شرایط رانندگی می‌تواند باعث کوتاه‌تر شدن فاصله تعویض روغن موتورسیکلت شود. رانندگی در این شرایط نیاز به تعویض زودتر دارد:
- ترافیک سنگین و توقف‌های مکرر
- مسیرهای خاکی یا شنی
- دمای هوای بالا
- شتاب‌گیری‌های ناگهانی
چطور بهترین روغن موتور را برای موتورسیکلت انتخاب کنیم؟
انتخاب روغن موتور مناسب، یکی از مهم‌ترین عوامل برای حفظ سلامت و عملکرد موتورسیکلت است. روغن، نقش حیاتی در روانکاری، خنک‌کردن و جلوگیری از فرسایش قطعات داخلی موتور دارد. اما با تنوع زیاد برندها و انواع روغن در بازار، ممکن است انتخاب بهترین روغن برای موتورسیکلت کمی گیج‌کننده باشد. در ادامه، مهم‌ترین نکاتی که باید در انتخاب روغن موتور به آن توجه کنید را بررسی می‌کنیم.
۱. توجه به ویسکوزیته (گرانروی) روغن
ویسکوزیته یا گرانروی، نشان‌دهنده میزان روان بودن یا غلظت روغن است و معمولاً به صورت عددی مانند 10W-40 روی بسته‌بندی نوشته می‌شود. عدد اول (قبل از W) به عملکرد روغن در دمای پایین و عدد دوم به عملکرد آن در دمای بالا اشاره دارد. برای انتخاب ویسکوزیته مناسب، باید به توصیه‌های دفترچه راهنمای موتورسیکلت توجه کنید، چون طراحی موتور و شرایط آب‌وهوایی تاثیر مستقیم بر انتخاب این عدد دارد.
۲. نوع روغن موتور
روغن‌های موتورسیکلت به سه دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
- مینرال (Mineral): ساخته شده از نفت خام تصفیه‌شده، مناسب برای موتورهای قدیمی یا کارکرد پایین.
- سینتتیک (Synthetic): ساخته‌شده به روش صنعتی با مقاومت بالا در برابر حرارت و اکسیداسیون، مناسب برای موتورهای مدرن و استفاده سنگین.
- نیمه‌سینتتیک (Semi-Synthetic): ترکیبی از دو نوع بالا، گزینه‌ای اقتصادی با عملکرد مناسب برای استفاده روزمره.
۳. استانداردهای API و JASO
روغن موتور باید دارای استانداردهای معتبر باشد. استاندارد API (موسسه نفت آمریکا) با حروفی مثل SJ , SL یا SN مشخص می‌شود که کیفیت و سطح فناوری روغن را نشان می‌دهد. همچنین استاندارد JASO (مخصوص موتورسیکلت) به‌خصوص کد JASO MA یا MA2 برای موتورهایی با کلاچ تر (Wet Clutch) اهمیت زیادی دارد تا باعث لغزش کلاچ نشود.
۴. شرایط آب‌وهوایی و نوع استفاده
اگر بیشتر در مناطق گرم و ترافیک سنگین رانندگی می‌کنید، روغنی با مقاومت حرارتی بالا انتخاب کنید. در مقابل، برای مناطق سردسیر، روغنی با ویسکوزیته پایین‌تر که در دمای کم سریع‌تر به گردش درآید مناسب‌تر است. همچنین اگر استفاده شما از موتورسیکلت بیشتر شهری و کوتاه‌مدت است، ممکن است نیمه‌سینتتیک کافی باشد، ولی برای سفرهای طولانی و فشار بالا، بهتر است روغن تمام‌سینتتیک استفاده شود.
۵. توجه به توصیه کارخانه سازنده
مهم‌ترین نکته این است که همیشه توصیه‌های دفترچه راهنمای موتورسیکلت را مبنا قرار دهید. سازنده موتور، بر اساس طراحی و تست‌های انجام‌شده، بهترین نوع و گرانروی روغن را مشخص کرده است.
منبع خبر: باما